Do bị cầm tù trong dịch đặc, tinh trùng mất khả năng di chuyển, không tiến sâu được vào bên trong để có thể kết hợp với trứng.
Tinh dịch không hóa lỏng là một trong những nguyên nhân dẫn đến vô sinh nam. Các thống kê cho thấy, trong số nam giới vô sinh, các trường hợp tinh dịch không hóa lỏng chiếm khoảng 10%.
Bình thường, tinh dịch khi vừa phóng ra là những cục ngưng kết đặc quánh màu vàng đậm, trong suốt, sau đó đục dần và trong vòng 5-30 phút sẽ biến thành chất lỏng. Ở người bình thường khỏe mạnh, tinh dịch đã hóa lỏng là một thứ thể dịch đồng nhất có tính lưu động cao, không có lẫn sợi hoặc lẫn một ít sợi nhỏ nhưng khều lên sẽ bị đứt.
Trạng thái lỏng cùng với tính lưu động giúp tinh trùng trong tinh dịch dễ dàng di chuyển, tiến sâu vào bên trong cơ quan sinh dục nữ để có thể kết hợp với trứng và thụ thai.
Nếu như sau khi phóng 60 phút mà tinh dịch vẫn đông đặc hoặc chảy ra nhưng có lẫn những khối vón cục (trên 10% dung tích) thì đó là hiện tượng tinh dịch không hóa lỏng. Do độ đặc dính của tinh dịch quá cao nên có thể dẫn đến xuất tinh khó khăn hay bị đau, đôi khi lẫn những giọt trắng hoặc máu. Tùy từng nguyên nhân, người đàn ông có thể gặp những chứng trạng toàn thân tương ứng.
Theo Đông y, tinh dịch là một loại âm dịch được tạo ra ở tạng thận nên sự hóa lỏng của nó liên quan trực tiếp với chức năng khí hóa của thận. Nếu như thận dương không đầy đủ, hàn tà ngưng trệ hoặc thấp trọc ứ đọng, quá trình khí hóa của tạng thận sẽ bị trục trặc, tinh dịch sẽ không hóa lỏng được.
Mặt khác, tình trạng thận âm bất túc, âm hư hỏa vượng hoặc thấp nhiệt ứ đọng ở hạ tiêu, nhiệt tà thiêu đốt tân dịch... cũng có thể khiến tinh dịch không thể hóa lỏng.
Đông y có một số bài thuốc cải thiện tình trạng này. Tuy nhiên, để chọn bài thuốc thích hợp với mỗi người, thày thuốc phải dựa vào từng triệu chứng cụ thể và thể tạng của từng bệnh nhân.